Aspiratör; kapalı alanlardaki, gaz halindeki akıcı maddeleri ve tozları çekip, emmeye yarayan ürüne verilen isimdir. Kapalı alanlarda hava kirliliği çok önemlidir. Soluduğumuz havanın, Ev tozu, Çiçek tozu, Küf, Hayvan tüyü gibi ALERJENLER; Sigara dumanı, Saç spreyi, Parfüm, Temizlik maddeleri, Keskin kokular gibi İRRİTANLAR; Ev tozları akarları, Yemek kokusu, Rutubet, Organik buharlar, Mikroorganizmalar, Karbonmonoksit, Ozon, Sülfat ve benzeri gazlar sebebi ile kirlenmesi, tazeliğini yitirmesi bir çok sağlık problemini, Alerjiyi ve özellikle Astımı tetiklemektedir.
Yeryüzündeki havanın bileşimindeki oranların birisi lehine bozulması da kirletici etki yaratmaktadır. Bu gazların oranları küçük olmakla beraber bina sakinlerine ve yapı malzemelerine zararı büyüktür. Bu nedenle bu kirleticileri ortamdan uzaklaştırmak için Aspiratöre ihtiyaç duyulur. Bugün insanlar zamanlarının %80'inden fazlasını kapalı alanlarda geçirmektedirler. Bu alanlarda bulunan havanın içinde, bilinen kirleticilerin, yetkili kuruluşlar tarafından belirlenmiş zararlı konsantrasyon seviyelerinde bulunmadığı ve memnuniyetsizlik hissetmediği hava "Kabul edilebilir iç hava kalitesi" olarak tanımlanmaktadır.
Etkili havalandırma, havalandırması yapılacak kapalı alandaki tüm kirleticileri tespit ederek, bu alana en uygun Aspiratörün kullanılması ile sağlanabilir. İç hava kalitesini iyileştireceğiniz ve koruyacağınız kapalı alanda ne tip Aspiratör kullanılması gerektiğini, aşağıdaki hesaplama sistemi yardımıyla bulabilirsiniz.
Havalandırmada önemli noktalardan biride gereğinden fazla yüksek kapasiteli aspiratör seçildiğinde gereksiz yere enerji kaybı doğar.
Örneğin bir fabrikada kullanılan aspiratör 0,37 kw yerine 0,55 seçilirse günlük 1,62 kw aylık 35 kw gibi gereksiz yere enerji tüketir.
( Bir günde 9 saat çalışma ve aylık 22 gün mesai saati düşünülerek hesaplanmıştır.)
Bu fandan 5 tane olduğunu düşünürsek aylık 178,2 kw yapar.Buda doğru seçilen yani 0,37 kw lık bir aspiratörün 481,6 saat çalışmasıyla tüketeceği enerji demektir.
Malesef günümüzde insanlar iyi havalansın diyerekten aspiratörlerde motor gücüne dikkat etmemektedirler.Bir aspiratör serbest hacimde çalışıyorsa yani herhangibir karşı direnç yok ise,
o aspiratöre 0,37 kw değil 0,55 kw takıldığında aynı pervane ile devir çok fazla artmayacağı için hava debisinde herhangibir fark doğmaz.Gereksiz yere elektrik enerjisi ısı enerjisine dönüşür.
Ancak radyal ve kanallara bağlanan fanlarda karşı direnç olduğundan motor gücü debi ve basınç değerlerini direk olarak etkilemektedir.Radyal fanlar karşı direnç olan yerlerde ,kanallarda kullanılmak üzere tasarlanmış bir nevi pompa gibidir.
Unutmamalıdır ki doğru havalandırma pis, kirli havanın dışarıya atılması kadar yeni ve temiz havanında temin edilmesi ve ortama en uygun kapasitedeki aspiratörün seçilmesi ile sağlanabilir.
Bunun için sırası ile,
Havalandıracağınız alanın en, boy ve yükseklik ölçülerini metre cinsinden birbiri ile çarparak alanın hacmini hesaplayınız. (HACİM m3=En x Boy x Yükseklik)
Bu alanda bir saat içinde ihtiyaç duyulan hava değişim oranını tablo (B) yardımı ile bulup, hacim ile çarpınız.
Bu alanda bulunan kişilerin durumlarına göre hava ihtiyaç miktarlarını tablo ( C ) bulduğunuz hava ihtiyacına ilave ettiğinizde, bu alan için gerekli toplam hava miktarını ve kullanmanız gereken Aspiratör modelini belirlemiş olacaksınız.